Ayurvedische geneeskunde (“Ayurveda” afgekort) is een van de oudste holistische (“whole-body”) geneeswijzen ter wereld. Het werd meer dan 3000 jaar geleden in India ontwikkeld. Ayur betekent leven en veda betekent wetenschap, dus het is letterlijk “de wetenschap van het leven”.

Het is gebaseerd op de overtuiging dat gezondheid en welzijn afhangen van een evenwicht tussen geest, lichaam en ziel. Het belangrijkste doel is het bevorderen van een goede gezondheid, niet het bestrijden van ziekte. Behandelingen kunnen echter wel gericht zijn op specifieke gezondheidsproblemen.

De drie dosha’s

In de Ayurveda zijn er drie dosha’s, die elk bestaan uit een andere combinatie van de vijf elementen: lucht, ruimte, vuur, aarde en water. De vata dosha is een combinatie van lucht en ruimte, de pitta dosha is een combinatie van vuur en water, en de kapha dosha is water en aarde.

Elke persoon heeft een ander evenwicht van de drie dosha’s, ook wel de prakruki genoemd, waarbij meestal één of twee dosha’s overheersen. Er bestaat zelden een evenwicht van alle drie. Er is geen juiste combinatie van de dosha’s en de ideale prakruki bestaat niet. De sleutel is het begrijpen van iemands prakruti, wat inzicht geeft in wat je persoonlijke staat van evenwicht zou moeten zijn.

Vata

Vata-types hebben meestal een licht, soepel lichaam en komen niet gemakkelijk aan in gewicht of spieren. Zij geven de voorkeur aan warm weer en verwarmend voedsel. Kou en wind stoort hen. Zij zijn het meest geschikt voor lichte lichaamsbeweging, maar zijn gevoelig voor uitbarstingen van energie, die hen kunnen uitputten. Het is de meest delicate van de dosha’s; vata-types hebben stabiliteit en aardende invloeden nodig, anders hebben ze de neiging grillig en uit balans te zijn.

Pitta

Pitta-types genieten van voedsel met een gezonde eetlust en een stabiele stofwisseling. Zij hebben over het algemeen een gemiddelde lichaamsbouw en zijn goed geproportioneerd. Omdat ze al veel warmte in hun lichaam hebben, geven ze de voorkeur aan koeler weer en zijn ze gevoelig voor oververhitting, zweten en een rode huid. Ze zijn intelligent en georganiseerd en hebben een groot vermogen tot leiderschap. Het is belangrijk dat pitta-types de tijd nemen om te ontspannen en te onthaasten.

Kapha

Het kapha-lichaamstype is goed gebouwd met sterke spieren en zware botten. Zij houden vooral van slapen en eten en door hun trage spijsvertering en stofwisseling hebben zij de neiging om aan te komen. Hoewel ze van nature niet atletisch zijn, hebben ze een groot uithoudingsvermogen en kracht. Kapha’s zijn zeer geaard en betrouwbaar en genieten over het algemeen de beste gezondheid van alle dosha’s als ze goed bewegen en eten.

Er is veel meer te vertellen over ayurveda en we zullen er in de toekomst meer over schrijven, maar in de tussentijd kunnen we Deepak Chopra’s boek Perfect Health van harte aanbevelen als een goede introductie tot ayurveda.